Türk İşletim Sistemi PARDUS !

Pardus 2011 ekran görüntüsüWeb sayfası:pardus.org.trŞirket/Geliştirici:TÜBİTAK UEKAEIS Ailesi:GNU/LinuxKaynak Modeli:Özgür ve açık kaynak yazılımSon kararlı sürüm:2011.1 (12 Temmuz 2011) /Desteklediği dil(ler): Türkçe
Almanca
Azerice
Fransızca
Hollandaca
İngilizce
<İspanyolca
<İtalyanca
Katalanca
Lehçe
Portekizce
<İsveççe
Rusça
Macarca
Paket Yöneticisi:PiSiÇekirdek türü:Monolitik çekirdekVarsayılan kullanıcı arayüzü:KDELisans:GPL Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK

2003 yılının önemli bir bölümünde ulusal bir dağıtımın gerekliliği, dünyada benzer uygulamalar, yazılım sanayisinin mevcut durumu ve eğilimleri araştırıldı. Ülkenin bilgi teknolojisi alanındaki insan kaynağı, yerel yazılım sanayisinin yetenekleri ve rekabet unsurları incelendi. Tüm bulgular ışığında, 2003 yılı yazında, bir ulusal işletim sistemi dağıtımı oluşturmanın yerinde bir karar olduğu sonucuna varılarak somut düzeyde planlama işine girişildi.Oluşum Süreci Mevcut işletim sistemleri, başta Linux olmak üzere incelendi, açık kaynak yazılım metodolojisi (yöntem bilimi) ve felsefesi ayrıntılı olarak çalışıldı. Hedef, bir dağıtım oluşturmanın ötesinde, bu dağıtımı sürekli kılabilecek düzenlemeci yapıyı da kurmak olduğundan yazılım sanayisinde, özellikle açık kaynak çerçevesinde, kullanılabilecek iş örnekleri irdelendi.
Bu incelemeler sonrasında, 2003 yılı sonbaharında, Linux temelli, açık kaynaklı, olabildiğince GPL lisanslama yöntemini kullanan bir işletim sistemi dağıtımı oluşturulmasına karar verildi.
Pardus Projesi'nin hayata geçmesi, 2004 yılı başında teknik ekibin çekirdeğinin oluşturulmasıyla başladı. Bu aşamada Türkiye'nin Linux geçmişi, mevcut ve planlanan dağıtımlar, açık kaynak ve Linux camiası ve girişimleri de göz önüne alınarak, var olan bilgi birikimi ve deneyimden en üst düzeyde yararlanmanın yolları arandı. Sonuçta ulusal işletim sistemi geliştirilmesinde görev alması en uygun kişiler Türkiye'nin dört bir yanından seçilerek TÜBİTAK/UEKAE bünyesinde bir araya geldiler.
2004 yılının önemli bir kısmı teknik seçeneklerin değerlendirilmesi ile geçti. Farklı Linux dağıtımları incelendi, mevcut dağıtımlardaki eksiklikler, olası gelişim alanları, yapılması gerekenler ve bunların iş gücü ve kaynak gereksinimleri irdelendi. Hedef kitlenin kim olacağı üzerinde beyin fırtınaları yapıldı, bunun sonucu olarak yol haritası seçenekleri belirlendi.
2004 yılı ekim ayında bu teknik değerlendirmeler sonuçlandı ve yayınlanan Proje Ana Sözleşmesi ile amaç, yöntem ve takvim belirlendi. Pardus'un “bilişim okur-yazarlığına sahip bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını hedefleyen” bir işletim sistemi olmasına, “mevcut Linux dağıtımlarının üstün taraflarını kavram, mimari ya da kod olarak kullanmasına”, ancak “otonom sisteme evrilebilecek bir yapılandırma çerçevesi ve araçları ile kurulum, yapılandırma ve kullanım kolaylığı sağlamasına” karar verildi.
Teknik hedefi ve yöntemi belirlenen tasarı hızla ilerlemeye başladı ve 1 Şubat 2005 tarihinde ilk ürün olan Pardus Çalışan CD 1.0 yayımlandı. Tasarının amaçları ve teknik yaklaşımı hakkında Linux camiası ve kullanıcıları bilgilendirmeyi amaçlayan Çalışan CD beklenenin üzerinde ilgi gördü. Sonrasında geliştirme daha çok özgün yenilik tasarılarına yoğunlaştırıldı ve nihayet 26 Aralık 2005'te Pardus'un ilk kurulabilir sürümü olan Pardus 1.0, ağ üzerinden yayımlanmaya başlandı.
Pardus ProjeleriÇOMARÇOMAR (Seçim Yöneticisi) sistemin düzgün çalışması için gerekli olan donanım, açılış, ağ, kullanıcı, zaman, görüntü gibi ayarların mümkün olduğu kadar kendi kendine yapılması amacıyla geliştirilen özgün Pardus tasarısıdır. Kullanıcılara bir yetki denetimi dahilinde bu ayarları basit ve anlaşılır bir biçimde değiştirme olanağı sağlayan bir yazılımdır. Ayrıca Çomar dünyada yazılan ilk Türkçe donanım yöneticisidir. Dağıtıcı üzerindeki kodlarda Türkçe karakter kullanılmaktadır.
Pisi ve Paket YöneticisiPisi, bağımlılıkları takip ederek paket inşa etme, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. Kullanıcı dostu bir çizgisel arayüz ve kapsamlı bir komut satırı arayüzü içerir. Geliştiriciler için tanıdık ve basit bir geliştirme ortamı sunar. Paket yöneticisi ise PISI için geliştirilmiş görsel arayüzdür. Bu arayüzle yazılımları dilediğiniz gibi ekleyip kaldırabilirsiniz.
YALIPardus'un görsel kurulum aracıdır. Üstün özellikleri nedeniyle diğer Linux dağıtımlarına göre Pardus'un bilgisayara daha kolay yüklenmesini sağlar. Bu sayede kullanıcıya çok az iş düşer.
Kaptan, Tasma, ZemberekKaptan : Pardus kurulduktan sonra bilgisayarınızdaki masaüstü tercihleri, fare ayarları, katkı deposu, ağ bağlantısı gibi ayarların hızlı ve kolay bir şekilde yapılmasını sağlar.
Tasma: Windows'daki Denetim Masası gibi bilgisayarınızı en kolay şekilde yapılandırmanızı sağlar. KDE geliştiricilerinin 4 sürümünde geliştirmiş oldukları yönetim aracının oldukça kullanışlı olmasından dolayı, geliştirici ekip Pardus 2009 ile birlikte bu yazılımın geliştirilmesini durdurmuştur.
Zemberek : Türkçe imlâ denetim aracıdır. Zemberek bütünleşmesi sayesinde imlâ denetim özelliğine sahip olan uygulamalar yanlış yazılan kelimelerin altına kırmızı bir işaret koyar. Zemberek ayrıca yanlış yazılan kelimeler için düzeltme önerileri de sunar.
Disk Yöneticisi Disk Yöneticisi, sisteminizde bulunan disklerin ve disk bölümlerinin açılış sırasında sizin kullanımınıza sunulmak üzere hazırlanması ile ilgili ayarları yapabilmenizi sağlar.
Servis Yöneticisi Servis yöneticisi pardus üzerinde çalıştırdığınız uygulamaları listeleyen bir arayüzdür. Bu programla isterseniz açılışta bir çok programı otomatik başlatabilir ve otomatik başlamalarını engelleyebilirsiniz. Genelde bu programı kullanan kişiler web tasarımcılardır. Mysql gibi web veritabanı programları aktif etmek için bu program kullanılır.Ve değiştirelemez ilkelere sahiptir.
Açılış YöneticisiAçılış Yöneticisi, Pardus işletim sistemini önyükleme (boot) yapmak için hazırlanmış temel yazılımcıktır. Aynı zamanda bununla beraber diğer Linux ve kapalı kaynak işletim sistemlerini başlangıca eklemektedir. Ayrıca bu yazılımcılıkla önyükleme açılış zamanını uzatıp kısaltılabilir ve yeni işletim sistemleri ekleyebilir, eskilerini silebilirsiniz.
Pardus Güvenlik DuvarıGüvenlik Duvarı, Pardus geliştiricileri tarafından hazırlanmış ve Pardus kullanıcılarına sunulmuştur. Bu yazılım ile HTTP,HTTPS,FTP gibi temel protokoller ve MSN, AIM, SMTP,POP3 gibi bir çok protokol üzerinde engelleme yapabilmektedir. Bu sistem diğer işletim sistemlerindeKullanıcı YöneticisiKullanıcı Yöneticisi, Pardus kullanıcılarını temel alan ve kullanıcıların sisteme giriş özelliklerini barındıran temel yazılımcıklardan bir tanesidir. Bu yazılımcıkla beraber işletim sisteminize girişte şifre kaydı ve giriş sınırlamasını ayarlayabilirsiniz.
Sosyal Etkinlikler ve KatılımlarGoogle Summer of CodePardus, Google'ın öğrencilerle staj ve kendini geliştirme imkânı ile tasarılara geliştirici ve katkı sağlamayı amaçladığı açık kaynak tasarısı Google Summer of Code'a 2008 ve 2009 olmak üzere iki kere katılmıştır. Bu organizasyona ilk katılan Türk tasarısı Pardus olmuştur.
CeBIT Eurasia Bilişim FuarıBazı dönemlerde Pardus hakkındaki gelişmeleri halka duyurmak ve tasarıya olan ilgiyi arttırmak amacıyla CeBIT Eurasia Bilişim Fuarı'na katılım sağlanmaktadır. 2006, 2008, 2009 ve 2010 Fuarlarında Pardus standı kurulmuştur.
StajHer yaz staj konuları ve öğrencilerde aranan nitelikler duyurulur, başvurular sonucunda uygun görülenler Pardus'ta staj şansına sahip olurlar.


Tüm sürümlerSürümler

Ana sürümler:RenkAra sürümler:RenkSürümÇık[a]Adı1.026 Aralık 2005Pardus 1.0200731 Aralık 2006Pardus 20072007.116 Mart 2007Pardus 2007.1 Fe[i]2007.211 Temmuz 2007Pardus 2007.2 Caracal caracal2007.319 Kasım 2007Pardus 2007.3 Lynx lynx200827 Haziran 2008Pardus 20082008.115 Eylül 2008Pardus 2008.1 Hyaena hyaena2008.230 Ocak 2009Pardus 2008.2 Ca[i]200917 Temmuz 2009Pardus 20092009.115 Ocak 2010Pardus 2009.1 Anthropoides virgo2009.23 Haziran 2010Pardus 2009.2 Geronticus eremita201120 Ocak 2011Pardus 20112011.112 Temmuz 2011Pardus 2011.1 Dama DamaKurumsal sürümler [değiştir]

SürümÇık[a]Sür[a]Pardus Kurumsal 12007(MSB özel sürümü)Pardus Kurumsal 216 Şubat 2011(Kurumsal yapıya özel)Galeri


Pardus 2007.1




Pardus 2007.2




Pardus 2008.2




Pardus 2009.1




Pardus 2009.2




Pardus 2011

Diğer Linux dağıtımları ve PardusPardus, özgün ve kendi araçlarına sahip bir Linux dağıtımıdır. Bununla birlikte Pardus'un gelişmiş bazı özellikleri diğer Linux dağıtımlarının'da ilgisini çekmiş, Ubuntu'nun KDE ara birimini kullanan sürümü Kubuntu, ilerideki sürümlerinde Pardus Ağ Yöneticisi'ni kullanacağını açıklamıştır. Ayrıca Kubuntu geliştiricileri 2008 yılında Pardus'a dâhil edilmesi beklenen "Policy Kit / DBus entegrasyonu" tasarısından etkilediklerini belirtmişlerdir.
Pardus kullanıcıları için kaynaklar
Özgürlük İçin<: Resmi olmayan topluluk portalıdır. Açık kaynak yazılım dünyasından haberler, yazılım eğitimleri, kullanıcılar için pratik bilgiler bu sitededir.
Pardus Wiki : Pardus belgeleri bu sitede oluşturulmaktadır.
Sektörel Alanda PardusPardus projesi, gelecek yıllarda da artarak devam edecek olan kurum ve kuruluşların Pardus göçlerine yönelik göç ve danışmanlık süreçlerini gerçekleştirebilecek, konusunda uzman ve tecrübeli firmalar ile işbirliği yoluna giderek, Pardus amaçlı ortak işbirliği kanalları geliştirmeyi, ekosistemi canlı ve üretken kılmayı ve göç süreçlerini düzenli bir dokümantasyon sistemi, müşteri ilişkileri yönetimi, veri madenciliği ve iş zekası vizyonunu da oturtarak gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Pardus'a göç etmek isteyen firmalara göç ve danışmanlık hizmetleri vermesi amacıyla istekli ve istenilen bilgi birikimi, tecrübe ve yeterliliğe sahip firmalarla Göç Ortaklığı Adaylığı Sözleşmesi yapılmaktadır.

KamuPardus kullanan kurumlar
Milli Savunma Bakanlığı
Dışişleri Bakanlığı (kısmen)
Türk Silahlı Kuvvetleri (kısmen)
Emniyet Teşkilatı (kısmen)
Radyo Televizyon Üst Kurumu
ASAL
Ankara Emniyet MüdürlüğüManisa İl Sağlık Müdürlüğü
Bergama Belediyesi
Ceyhan Belediyesiİski
Devlet Planlama Teşkilatı
Türkiye'deki Müzeler
Enerji Parkı
Türkiye'deki Üniversiteler
Adıyaman Üniversitesi
Batman Üniversitesi
Boğaziçi Üniversitesi
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Galatasaray Üniversitesi
Kastamonu Üniversitesi
[url=http://tr.wikipedia.org/wiki/Marmara_%C3%9Cniversitesi]Marmara Üniversitesi[url=http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul_%C3%9Cniversitesi]İstanbul Üniversitesi[url=http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul_Teknik_%C3%9Cniversitesi]İstanbul Teknik Üniversitesi[url=http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul_Ticaret_%C3%9Cniversitesi]İstanbul Ticaret Üniversitesi
[url=http://tr.wikipedia.org/wiki/Orta_Do%C4%9Fu_Teknik_%C3%9Cniversitesi]Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Sivil toplum Kuruluşları
Petrol-İş Sendikası